Sal Glesser: de man achter de messen met het gat in het lemmet

Een van de meest belangrijke mensen in de zakmeswereld is Sal Glesser. Hij is de man die samen met zijn vrouw Gail in de jaren ‘70 Spyderco heeft opgericht. Sindsdien heeft hij meer dan honderd verschillende zakmessen ontworpen (honderden, wanneer je kleur-, handgreep- en staalvarianten meerekent). Veel zakmesfeatures die je tegenwoordig overal ziet, heeft hij ooit bedacht. Maak kennis met deze messenmastodont: dit is Sal Glesser.

Hands over eyes

Door Sals ontwerpen loopt één rode draad: ergonomie. Ieder mes van zijn hand is ontworpen voor de hand. Niet noodzakelijkerwijs de mooiste manier, maar wel de fijnste. Zelf vindt Glesser zijn eigen ontwerpen soms stiekem best een beetje lelijk. Hij zegt dan ook: “We design for the hand, not for the eye”.

We design for the hand, not for the eye

Om die reden vind je in Sals ontwerpen heel vaak vingergroeven. Vaak nog net vóór de handgreep geplaatst, zoals bij de Native, Paramilitary, Sage 5 en nog veel meer modellen. Hierdoor kun je met je hand net wat dichter op het lemmet zitten, waardoor je meer controle hebt. Tegelijkertijd stelt het je in staat om de greep ook erg goed “normaal” vast te pakken, voor de zwaardere klussen.

Sal de staalpionier

Al jarenlang heeft Sal een soort “gezonde obsessie” met staal. Door zijn hele carrière heen heeft hij altijd gekozen voor de nieuwste staalsoorten. Met een eigen testlab waarin iedere staalsoort in verschillende hardheden en vormen wordt getest heeft hij een nieuwe standaard gezet in de messenindustrie. Voorheen pakten veel fabrikanten gewoon een aardige staalsoort – en het publiek vond dat wel prima. Sal is echter altijd op zoek naar staalsoorten die nog beter presteren. Lang niet alle staalsoorten worden namelijk als messenstaalsoort ontworpen. Sals testen en toewijding op dit gebied zijn daarom enorm belangrijk voor de manier waarop we tegenwoordig naar messenstaal kijken.

Ook de slijping en geometrie van het lemmet zijn erg belangrijk voor Sal. Alles om de performance van zijn messen naar het hoogste niveau te tillen. Hij gaat hierbij uit van de kwaliteiten van het staal en de toepassing ervan, en de eindgebruiker die hij voor ogen heeft.

De Spyderhole, een gat in de markt

Bij de massa is Spyderco bekend om het kenmerkende gat in het lemmet. Tegenwoordig een vrij voor de hand liggende manier om een zakmes te openen, maar in de jaren ’70 was Sal degene die het gat ontdekte. In een tijd waar eenhandig te openen messen nauwelijks bestonden ging hij op zoek naar een makkelijke manier om dit mogelijk te maken. Hij pakte een bestaand zakmes en laste wat stalen onderdeeltjes op de rug van het lemmet. Van uitstulpingen die grip bieden aan de duim tot een stukje grovere gripkartels: hij probeerde het allemaal. Op een gegeven moment begon hij te experimenteren met een klein kuiltje. Dit kuiltje werd tijdens zijn tests steeds dieper en op een gegeven moment had hij een mes met een duimgat in handen. De Spydie Hole was geboren. Ieder Spyderco-zakmes heeft tegenwoordig dit trademark gat in het lemmet, zelfs de vaststaande messen.

De jonge jaren van Sal Glesser

Sal werd in juni 1943 geboren in Brooklyn, New York, Verenigde Staten. Als schooljongen ontdekte hij dat hij aan een railroad spike (spijker waarmee spoorrails vastgezet werden) op de stoeprand een scherpe punt kon slijpen. Een handig hulpmiddel om in het arme Brooklyn van die tijd veilig met je lunchgeld op school aan te komen.

In de jaren ’70 trok Sal samen met zijn vrouw Gail van markt naar braderie het hele land door. In een omgebouwde bakkersbus, met een Volkswagen Kever aan de trekhaak. Ze maakten en verkochten kleine gereedschappen. Van een soort spinachtige klem met meerdere armen, handig voor juweliers en elektriciens tijdens het solderen, tot messenslijpers. Vanuit zijn interesse in sportauto’s kwam Sal op de naam Spyderco. De grote merken hadden immers allemaal een sportauto die Spyder of Spider heetten. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat het oudste nog actieve Spyderco-product de Sharpmaker is. Al is het ontwerp natuurlijk wel geëvolueerd.

Sal was op dat moment goed geoefend in het éénhandig openen van zakmessen die daarvoor niet bedoeld waren. Hij beheerste die techniek wel, maar bedacht zich dat niet iedereen zo een zakmes kon openen. Zijn zoektocht naar een goed openingsmechanisme begon en uiteindelijk kwam hij uit op het duimgat. De Spydiehole. Patenten werden aangevraagd en een nieuwe markt opende zich.

Functie boven vorm

Spyderco heeft zich altijd gericht op messen van uitzonderlijk hoge prestaties. In de beginjaren pionierde het merk in het hoge segment. Een gebied waar nooit eerder een messenmerk zich had gewaagd. Door de uitgesproken looks van de messen hadden veel mensen hun woordje snel klaar. Of Sal zijn messen misschien in het donker ontwierp, omdat ze er niet uitzagen. Zeker niet voor die prijs. Waarop Sal dan weer moest antwoorden dat hij voor de hand ontwerpt, niet voor het oog. Wanneer diezelfde mensen vervolgens een Spyderco-zakmes gebruikten en merkten dat de ergonomie perfect was, het staal beter dan gebruikelijk en de algehele bouwkwaliteit uitstekend, had Sal weer een ziel gewonnen.

Al het rondtoeren in de broodbus ging toch een beetje vervelen. Bovendien realiseerde Sal zich dat hij een vaste basis voor zijn bedrijf moest vinden om verder te kunnen groeien. Colorado leek ze wel wat. Ze kwamen de plaatsnaam Golden tegen en die sprak enorm tot de verbeelding. Een positieve naam. Sal vestigde hier zijn bedrijf en is nooit meer weggegaan. De ambities groeiden en op de lemmeten kwam te staan: Golden, Colorado, USA, Earth.

Messenmagnaten, van vader op zoon

In die tijd kregen Sal en Gail hun zoon Eric. Spyderco was op dat moment slechts een klein bedrijf en kinderopvang was er nog niet echt. Eric ging dus gewoon mee naar beurzen en kantoor. Op die beurzen prees Sal als een soort standwerker zijn eigen waar aan. Eric was nooit ver weg en hoorde zijn vader dag in dag uit over messen praten. Zo raakte Eric als klein jongetje al besmet met het messenvirus.

Het mag dan geen verrassing zijn dat ook Eric in de messenwereld ging werken. Bij Spyderco natuurlijk. Hij ontwierp vele modellen voor het Spyderco-assortiment. Deels alleen, deels samen met zijn vader. Dat hij het ontwerpen van zijn vader heeft geleerd zie je duidelijk terug. Ergonomie en prestaties gaan altijd vóór de looks. It’s an acquired taste zegt men wel eens. Gelukkig is de “smaak” Spyderco tegenwoordig door velen acquired. Inmiddels neemt Eric steeds meer taken over van zijn vader. Sal gaat voorzichtig aan met pensioen terwijl Eric zijn visie voortzet.

It’s an acquired taste zegt men wel eens. Gelukkig is de “smaak” Spyderco tegenwoordig door velen acquired.

Messenliefhebbers waarderen de messen van de Glessers enorm. Niet alleen om de messen, maar ook om het bedrijf dat erachter zit. Sal en Eric staan erom bekend dat ze uitzonderlijk veel input van hun gebruikers verwerken. Ze hebben een groot eigen forum waarop Spyderco-liefhebbers de messen bespreken. Sal komt vaak op het forum en volgt de discussies om zijn messen te verbeteren.

Je vindt ook geen enkel ander messenbedrijf dat jaarlijks een gebruikersdag organiseert om prototypes te bespreken. Spyderco organiseert jaarlijks de Spydercomeet in Amsterdam. Hier kwam vroeger Sal, tegenwoordig Eric langs met tientallen prototypes, nieuwe releases en andere nieuwtjes. Werkelijk uniek, niet alleen in de messenwereld maar ook daarbuiten.

Spyderco is altijd open en eerlijk over zijn messen. Wordt een mes niet helemaal wat ze verwacht hadden? Dan vertellen ze dat. Is een model niet voor een redelijk prijsniveau te produceren? Dan zijn ze daar eerlijk over. Sals motto is dan ook: Integrity is doing the right thing, even when no one is watching.